اثرات مصرف مواد غذایی حاوی پروبیوتیک بر سلامتی

زندگی انسان ها برمبنای تغذیه بوده و تامین غذای مناسب، همواره یکی از دغدغه های اصلی مردم جهان بوده است. با گذشت زمان، غذای ساده ی انسان، پیچیده تر شده و کیفیت آن نیز مورد توجه قرار گرفته است.

پروبیوتیک ها، باکتری های مفید برای بدن و به خصوص دستگاه گوارش هستند که باعث برقراری تعادل میان باکتری های خوب و بد بدن ما می شوند و از این طریق عملکرد بدن ما را بهبود می بخشند.

این باکتری ها، با جلوگیری از رشد باکتری های خطرناکی که سبب عفونت و التهاب روده می شوند، به سلامت روده کمک می کنند.

اثرات مواد پروبیوتیک بر سلامتی

در دستگاه گوارش انسان حدود 100 تریلیون باکتری وجود دارد که بیش تر این باکتری ها به عنوان باکتری های خوب شناخته می شوند.

بیش از یک قرن است که پروبیوتیک ها برای پیشگیری و درمان طیف وسیعی از بیماری ها استفاده می شوند. این ریزذره ها، اگر به صورت طبیعی و به تعداد کافی مورد استفاده قرار بگیرند، اثرات سلامت بخشی از در بدن میزبان می گذارند.

مصرف پروبیوتیک ها، برای حل بسیاری مشکلات بدن مانند جلوگیری از آلرژی و سرماخوردگی، کاهش فشارخون و مقاومت لاکتوز و حتی تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است.

تاریخچه استفاده از پروبیوتیک ها

این تصور که مواد غذایی می توانند به عنوان دارو مورد استفاده قرار بگیرند، اولین بار هزاران سال پیش توسط فیلسوف یونانی و پدر طب، بقراط استفاده شد.  منشا فرآورده های لبنی حاوی پروبیوتیک به دوران باستان برمی گردد. طوری که نام آن در کتاب مقدس آیین هندو نیز آمده است.

پروبیوتیک ها

واژه ی پروبیوتیک یک کلمه ی یونانی و به معنای برای زندگی است. این واژه اولین بار در اوایل قرن بیستم توسط Elimetchnikoff که یکی از برندگان جایزه ی نوبل بود، معرفی شد. پارکر در سال 1947 پروبیوتیک ها موجدات زنده ای تعریف کرد که به تعادل میکروبی روده کمک می کنند.  هم اکنون این میکروارگانیسم ها، اثرات مفیدی برای بدن انسان ها و حیوانات دارند که نقش تعیین کننده ای در تعادل جمعیت میکروبی منطقه روده بر عهده دارند.

توسعه تولید و مصرف پروبیوتیک ها

هر روز محصول جدیدی از پروبیوتیک ها ساخته و به بازار می آید. بازار جهانی محصولات پروبیوتیکی به سرعت در حال گسترش بوده و افزایش فروش این محصولات، شاهدی بر این مدعاست. فرآورده های پروبیوتیکی به صورت مکمل هایی به شکل قرص، کپسول، پودر اضافه شده در شیر خشک کودکان و مواد غذایی دیگری مانند ماست های غنی شده، شیر و پنیر به فروش می رسد.

این مواد با بهبود عملکرد جسمی و ذهنی افراد، ریسک ابتلا به بسیاری از بیماری های زمینه ای را کاهش می دهند.

پروبیوتیک ها در صنایع تخمیری نیز جایگاه ویژه ای دارند و به عنوان یک روش نگهداری برای بسیاری از سوسیس های گوشتی (پپرونی، سالامی و…)، سوسیس های نیمه خشک و غیره مورد استفاده قرار می گیرند.

پروبیوتیک ها و درمان بیماری ها

پروبیوتیک ها قادر به ترمیم زخم معده هستند.  این مطلب را اولین بار امیلی و همکارانش در سال 2007 مطرح کرد. هم چنین پروبیوتیک ها، سیستم ایمنی بدن را تقویت می کنند.

این باکتری ها، پاسخ ایمنی بدن میزبان را افزایش می دهند و اثرات پیشگیری کننده ای در ابتلا به سرطان دارند. همچنین، میتوانند با مهار رشد تومورهای سرطانی، کمک شایانی به درمان این بیماری داشته باشند.

پروبیوتیک ها به سلامت دهان و دندان کمک می کنند. این ریزذرات، در کاهش ابتلا به بیماری های قارچی و عفونت های مجاری ادرار، بسیار تاثیرگذارند. چرا که باکتری های خوب و بد مجاری ادرار، نیاز به تعادل دارند که مصرف پروبیوتیک ها در پیشگیری از ابتلا به عفونت های  آن بسیار موثر است.

پروبیوتیک ها چگونه در بدن عمل می کنند؟

پروبیوتیک ها با اتصال و ساکن شدن در دستگاه گوارش، از رشد باکتری های بیماری زا جلوگیری می کنند، تعادل میکروبی روده را بهبود می بخشند و عملکرد سد مخاطی دستگاه گوارش را ارتقا می دهند.

پروبیوتیک ها باید در طی فرآیند تولید مقاوم باشند؛ این باکتری ها، نه تنها باید هنگام عبور از دستگاه گوارش زنده بمانند، بلکه باید توانایی تکثیر تکثیر در روده را هم داشته باشند. آن ها باید در برابر اسید معده مقاومت کنند و بتوانند  در حضور نمک های صفراوی،رشد کنند تا خود را به سلول های اپی تلیال روده رسانده و به آن ها اتصال یابند.

پروبیوتیک ها در سیستم ایمنی بدن ما هم نقش مهمی دارند و زمانی که در بدن ما کار خود را به درستی انجام ندهند، فرد با اختلالات سیستمی و عفونت های پوستی و بیماری هایی از این قبیل روبه رو خواهد شد.

این باکتری ها، هم چنین انتقال آنتی ژن های غذایی را کنترل می کنند و سیستم ایمنی سیستماتیک و مخاطی میزبان را تحریک می کنند. آن ها حتی توانایی حذف مواد سرطانزا را نیز دارند و این امید می رود که بتواند در درمان بیماری های عفونی، بیماری های مزمن مانند بیماری های التهابی روده و سایر بیماری ها از آن ها استفاده کرد.

چه موادغذایی، پروبیوتیک دارند؟

رژیم غذایی سالم، نقش بسیار مهمی در سلامت هر انسانی دارد، که علاوه بر حفظ سلامت فرد، در پیشگیری از بسیاری بیماری ها تاثیرگذار است. در سال های  اخیر، توجه بسیاری از افراد به تولید غذاهای کاربردی معطوف شده است. غذاهای کاربردی باید اثر عملکردی متفاوتی از یک غذای عادی را در بدن فرد ایجاد نماید، به نفع جامعه و مصرف کننده باشد و خطر ابتلا به بیماری ها را در حد امکان کاهش دهد.

امروزه، مصرف کنندگان موادغذایی در سراسر جهان، به سلامت شخصی خود بسیار علاقه مندند و انتظار دارند که مواد غذایی سالم و مفید که در رشد و سلامت آن ها تاثیرگذار است، مصرف نمایند. با توجه به افزایش آگاهی های مردم نسبت به رابطه میان تغذیه و سلامت آن ها، هم چنین تغییر عادات غذاخوردن مصرف کنندگان، بازار مواد غذایی کاربردی، رونق بسیاری یافته است. این غذاها در ظاهر، مانند غذاهای عادی هستند، اما مواد تشکیل دهنده ی آن ها با غذاهای معمولی متفاوت است که مصرف آن ها در افزایش سلامت افراد، و کاهش هزینه های کلی مراقبت و بهداشت عمومی بسیار تاثیرگذار است.

در طول دهه گذشته، بیش از 500 محصول جدید پروبیوتیکی به بازار معرفی شده است. مکمل ها، ماست ها و موادغذایی تخمیر شده، سه منبع اصلی پروبیوتیک ها هستند که پروبیوتیک غذایی نامیده می شوند. پروبیوتیک ها می توانند در هر ساعتی از روز، باغذا یا بدون آن مصرف شوند. اما درصورت مصرف همراه با غذا، سبب جذب بیش تر موادمغذی مصرفی خواهند شد و به خصوص در جذب کلسیم و ویتامین B نقش موثری دارند.

پنیر

پنیرهای حاوی پروبیوتیک، با سایر  پنیرها،  تفاوت هایی در شکل و ظاهر پنیر و همچنین بو و مزه ی آن هاست. شاید پروبیوتیک ها سبب تلخی اندکی در پنیر شوند و رنگ پنیر را به زرد متمایل کنند، طوری که اندکی از درخشنگی پنیر کاسته شود.

پنیرهای خام و کهنه ای که از شیر گوسفند و بز تهیه شده اند، حاوی مقدار زیادی پروبیوتیک هستند.

پنیر موترازلا، پنیر چدار و پنیرگودا ازجمله پنیرهایی هستند که با شیرهای حاوی پروبیوتیک غنی شده اند.

پنیر

ماست

ماست یکی از محصولات لبنی است که در رژیم غذایی افراد جایگاه ویژه ای دارد و به نسبت سایر لبنیات، مصرف بیش تری دارد؛ چرا که هضم راحت تری دارد و کنر از شیر در افراد، آلرژی ایجاد می کند. ماست محصولی است که از تخمیر اسیدلاکتیک شیر اسیدی و منعقد به دست می آید. ماست های غنی شده با باکتری های پروبیوتیک، خاصیت ضد سرطانی دارند و در می توانند در برابر بسیاری از میکروب های عفونی، مقاومت ویژه ای ایجاد کنند.

هر ماستی پروبیوتیک ندارد و ماست های پروبیوتیکی، به نسبت سایر ماست های موجود در بازار، قیمت بیش تری دارند، اما این ماست ها در کاهش گاز روده، اسهال و سایر مشکلات گوارشی بسیار تاثیرگذارند.

ماست

کفیر  

کفیر، محصولی تخمیری مانند شیر و حاوی پروبیوتیک فراوان است که از دانه های کبیر (دانه هایی که از ترکیب مخمر و باکتری ساخته شده اند) به دست می آید. کفیر باکتری ها و مخمر های آنزیمی بسیاری تولید می کند کند که تمام لاکتوز را پس از فرآیند کشت مصرف می کند، به همین دلیل، مصرف آن برای افرادی که برای مصرف لاکتوز با مشکل مواجهند، قابل تحمل است.

برخی غلات نیز حاوی کفیر است که پروبیوتیک های مخمری دارد و می تواند در بهبود عفونت ها، مشکلات گوارشی و استخوانی موثر باشد.

کفیر

سوپ ژاپنی میسو

سوپ میسو، هزاران سال است که در رژیم غذایی مردم ژاپن، جایگاه ویژه ای دارد. ژاپنی ها این سوپ مغذی را بیش تر در وعده ی صبحانه مصرف می کنند.

این سوپ از سویا تهیه می شود و سرشار از پروبیوتیک های مفید برای بدن است که می تواند دستگاه گوارش را به تحرک وادار کند. این ماده ی مغذی برای تقویت ایمنی و افسردگی، هضم و اختلالات خواب و  هم چنین افسردگی نیز بسیار مفید است.

سوپ ژاپنی میسو

تمپه

تمپه نیز از تخمیر سویا به دست می آید. زادگاه آن اندونزی است و طعمی شبیه به قارچ دارد. این خوراکی خوشمزه و البته کمیاب در ایران، ظاهری شبیه به کیک دارد و منبع بسیار خوبی برای پروتئین است.

تمپه

 

شکلات تلخ

این ماده ی غذایی خوشمزه، حاوی مقدار زیادی پروبیوتیک و هم چنین آنتی اکسیدان است که برای بدن بسیار مفید و مغذی است.

شکلات تلخ

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

به بالای صفحه بردن